Einde van de vrije aardappel? Contractteelt neemt de macht
In dit artikel:
De vrije aardappelmarkt ligt nagenoeg stil: er wordt vrijwel niet gehandeld en noteringscommissies kunnen geen prijzen meer vaststellen. Belgische organisatie Belgapom besloot vorige week de notering te schrappen vanwege het uitblijven van transacties; ook Viaverda, Fiwap en het Duitse Reka Rheinland gaven om die reden geen prijsopgave. Het grootste probleem zit bij fritesaardappelen: verwerkers nemen alleen hun gecontracteerde volumes af en tonen geen interesse in vrije partijen, waardoor telers stellen dat die aardappelen momenteel zelfs niet gratis van de hand gaan.
Het seizoen begon eind juli nog met circa €5 per 100 kg, maar binnen twee weken daalde de notering tot €1,50 per 100 kg en sindsdien kwam de handel niet opnieuw op gang. De malaise spreidt zich uit naar andere segmenten: exportaardappelen vertrekken al vanaf ongeveer €0,13 per kilo, terwijl exclusieve rassen zoals Opperdoezer nog hogere prijzen krijgen. Veilinggegevens (Alvantho, Sint‑Annaland) melden voor Doré 30–36 cent/kg; andere rassen laten vergelijkbare correcties zien (Frieslanders rond 20 ct/kg, Eigenheimers iets boven 50 ct/kg, Bildtstars net onder 40 ct/kg).
De situatie bevestigt de trend dat contractteelt de markt bepaalt. Zolang verwerkers vasthouden aan vaste contracten, blijft er voor vrije telers praktisch geen marktwaarde over, met risico’s voor flexibiliteit en dynamiek in de hele aardappelketen.